the last aZ best

 Orzegów Waniora - dość groźnie stoi* na szyldzie autobusu linii 121, który zwykle zauważam, gdy szlajam się gdzieś po Goduli, albo biegam przez Kochlowice... Dziś wreszcie sprawdziłem sobie gdzie to jest, ponieważ znajduje się tam osiedle 5 kondygnacyjnych bloków z wielkiej płyty, które do niedawna posiadały ciekawy wystrój kolorystyczny elewacji - i to oryginalnej elewacji z czasów ich budowy! 

O ile płyty acekolu (azbeztowe po prostu) którymi okładano elewacje PRLowskich blokowisk były produkowane w kilku kolorach, to tutaj były po prostu malowane w wymyślnych - jakby to nazwać - prostokreślnych zawijasach. Całość kompozycji osiedla widać jeszcze na Googlach, są także ciekawym tłem na zdjęciu Macieja Rawluka. Przejeżdżając niedawno, zauważyłem że już ostatni z tak zachowanych bloków jest panierowany styropianem (a potem pewnie odwalą jakąś pastelozę), także to ostatni moment tej zachowanej kompozycji.

Wspominałem, że same płyty elewacyjne produkowano w kilku kolorach, to też plastycy w biurach projektowych w latach 70, 80tych czasem musieli się trochę nagimnastykować ( o ile w ogóle przyszła taka wytyczna), żeby ten krajobraz szarych blokowisk nieco ubarwić. Wiele lat znałem jedną osobę, która mi o tym mówiła, a projektowała ona np. kolorystykę płyt acekolu w blokach przy ul. Kilińskiego 4 w Sosnowcu. Na Googlach można to jeszcze zobaczyć, ale na żywo już nie. Katowickie Paderewa też miało takie wariacje kilku-kolorystyczne. I powiem, że nawet w tamtych czasach z niczego dało się uzyskiwać ciekawe efekty, bo tworzyli to ludzie z odpowiednim plastycznym wykształceniem. 

Same projekty elewacji szeregu ciągnących się blokowisk, można zobaczyć w filmie "Filip z konopi" w pięknej scenie, gdy architektowi wylewa się na te arkusze kawa:) 

> na pierwszym zdjęciu - na pierwszym planie, to oczywiście schron bojowy nr. 19 śląskiej "linii Maginota"

* Wyrażenie gwarowe stoi, słyszę współcześnie ile razy? Chyba wcale! A to bardzo szybki skrót gwarowy, mawiał tak mój dziadek np. "obejż jak tam stoi" - znaczy "zobacz co tam jest napisane"